امروز: پنجشنبه 9 فروردین 1403
دسته بندی محصولات
بخش همکاران
بلوک کد اختصاصی

كارآموزی در كارخانه آجر یكتا

كارآموزی در كارخانه آجر یكتا دسته: گزارش کارآموزی و کارورزی
بازدید: 3 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 27 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 50

آجر واژه بابلی می باشد و نام نخست خشت نوشته هایی بوده است كه بر آنها فرمان، منشور، قانون و جز اینها را می نوشتند سومری ها وبابلیها، برای ساختن خشت،پس از فرونشستن سیلاب،گل خمیری را از كنار رودخانه ها به دست می آوردند

قیمت فایل فقط 22,100 تومان

خرید

فهرست مطالب

عنوان                                    صفحه

سنگ های ساختگی                              1

خاك رس                               3

فلدسپات                              5

سولفات ها                                5

شفته خاكی                                11

آجر سفالی                                14

خشك كردن خشت                             18

آجر پزی                                  20

كوره های آجر پزی                            21

آجر لعابی                                30

سفیدك سولفاتی                            35

سفیدك كلروری                             37

سفیدك نیتراتی                            39

پاك كردن سفیدك دیوار                        40

سنگ های ساختگی : آجر،سرامیك،نسوز و بتن

آجر واژه بابلی می باشد و نام نخست خشت نوشته هایی بوده است كه بر آنها فرمان، منشور، قانون و جز اینها را می نوشتند. سومری ها وبابلیها، برای ساختن خشت،پس از فرونشستن سیلاب،گل خمیری را از كنار رودخانه ها به دست          می آوردند.

پختن آجر باید همزمان با پیدایش آتش، نخست در دشتهایی كه سنگ پیدا         نمی شده اختراع شده باشد.نخستین بار از گل پخته دیواره ها  و كف اجاقها، به آجر پزی پی بردند. پیشینه آجر پزی در خوزستان و میانرودان (بین النهرین ) زودتر از جاهای دیگر ایران زمین است، در هندوستان تا شش هزار سال پیش می رسد.

در ایران در جاهایی كه سنگ نبود، پختن و مصرف كردن آجر از زمان باستان معمول شده. در دوران ساسانیان مصرف كردن آجر گسترش یافت. آجرهای ساسانی را نخست به گندگی 7 تا 8*44*44 سانتیمتر می ساختند. كف دالان مسجد اصفهان با آجرهای ساسانی به روش نره فرش شده است. این آجرها از زمان ساسانیان كه اینجا آتشكده بوده بجا مانده اند. آجرهای بزرگ قدمگاه نیشابور هم از زمان ساسانیان بجا مانده اند زیرا آنجا آتشكده آذر برزین مهر بوده است.

ساختمانهای بزرگ و زیبای آجری زیادی در ایران زمین باستان بجا مانده اند مانند : طاق كسری در میانرودان، پلهای دختر كه برای آناهیتا (ناپیلد = بی گناه = معصومه ) ایزد آب یا، بابك (با = بك + بك = بغ = ایزد ) ساخته شده اند، گنبد كاووس، مسجدهای بزرگی (بیشتر مسجدهای جامع) كه در زمان ساسانیان آتشكده بوده اند و نشانه هنر آجر كاری استادان ایرانی هستند. شاهكار هنر آجركاری مسجد جامع اصفهان و گنبدكاووس زیباتر از ساختمانهای آجری دیگر شد.

آجر سنگی است ساختگی و دگرگون كه از پختن خشت به دست می آید. خشت خاك نمناك یا گلی است كه به آن شكل داده شده باشد، گل مخلوط همگن و ورزدیده خاك و آب است. خاك را با 15 تا 25% وزنش آب، در هم كرده ورز می دهند تا تمام دانه های خاك نمناك شوند، یا به گرد خاك 7تا 8% وزنش نم می زنند. گل با فشار كم و به خاك نمناك با فشار زیاد شكل می دهند. خاك آجر - زمین خرده سنگی در همی است از جسم جامد + آب + هوا. آب و هوای درون خاك آجر، جای خالی آن است كه نمی شود بر آن بار گذاشت. جسم جامد خاك در هم شده ای است از میاندانه (ماسه 2 م م تا 60 میكرن) + ریزدانه (لای 60 میكرن تا 2 میكرن و خاك رس پولكی شكل نازك تر از 2 میكرن)وخاك آجر دارای سنگ آهك، سولفات فلدسپات،جسم های آهن دار، رستنی ها و جز اینها هم هست.

خاك رس

ماسه، از پوسیدن سنگهای آذری، فلدسپاتشان خاك رس می شود و كوارتز آنها خرد شده ماسه و لای می گردد. این است كه در همه خاكها كم و بیش ماسه و لای هست.

پاك ترین كوارتز، بلورهای دركوهی است كه بی رنگ و سوگذران هستند. كوارتز منگنزدار Amethyst است با رنگ بنفش، عقیق،كوارتز غیر بلوری       می باشد كه به رنگهای سرخ، سیاه (Onyx)،سبز پیدا می شود. سنگ آتشزنه یا چخماق Opal هیدراكسید سبلیسم است.

ماسه استخوان بندی خشت است. اگر زیاد باشد برای گل رس چسبیده جا     نمی ماند و آجری كه با خشت پر ماسه پخته شود، ترد و پوك و كم تاب      می گردد. اگر دانه درشت سنگ سیلیسی یا سیلیكاتی درخشت بماند.چون با بالا رفتن درجه گرما حجمش زیاد می شود كه با جمع شدن خشت هنگام پختن هماهنگی ندارد، در آجر دوردانه های سنگ تركهای مویی پیدا می گردد. برای جلوگیری باید خاك آجر را آسیاب كرد و یا سنگهای درشت را از خاك بیرون آورد.

در ایران در زمانی كه خشت مالی با دست انجام می گرفت برای بیرون آوردن دانه های سنگ از گل خشت در آن پول نقره می ریختند تا خشت زدن برای پیدا كردن پول سنگهای گل را هم از آن بیرون آورد.

سنگ آهك CaCo3 :

به اندازه كم و به شكل گرد به آجر آسیب نمی رساند و آچر را سفید رنگ          می كند، اما زیادش در آجر كارگذار آور داشته، درجه گرمای خمیری شدن خاك را پایین می اورند و در گرمای كوره،خشت خمیری و آجر جوش می شود. این است كه نباید خاك خشت بیش از 30% وزنش گرد سنگ آهك داشته باشد. هرگاه دانه سنگ آهك درشت در خشت بماند، در كوره می پزد و آهك زنده Cao می شود و پس از مصرف شدن، آب ملات را می مكد، می شكفد، حجمش زیاد می شود و آجر را می تركاند (آجر آلوك می كند ) نباید درخشت دانه درشت سنگ آهك بماند.

فلدسپات :

در خاك آجر، كارگذار را می كند و گرمای خمیری شدن آجر را در كوره به 1100 تا 1150 درجه پایین می اورد. از این رو پختن سرامیك با خاك فلدسپات دار ارزان می شود.

سولفات ها :

سولفات منیزیم Mgso4 سولفات كالیم K2SO4 سولفات ناتریم Na2so4 و سنگ گچ 1H2O. CaSO 4 به شكل گرد و دانه درشت،‌در خاك آجركم و بیش پیدا می شوند. سولفات ها اگر در آجر بمانند، هنگام آسیاب كردن خاك به شكل گرد در می آیند و پس از مصرف شدن آب می مكند، رو می زنند و نمای ساختمانهای آجری سفیدك می زند.

سنگ گچ، پس از پریدن آب شیمیایی آن، در گرمای زیادكوره Cao و So3       می شود، Cao كار آهك را می كند و So3 می پرد و یا در آجر می ماند. آنچه در آجر بماند پس از نم كشیدن آجر به H2so4 تبدیل شده و له آجر آسیب       می رساند.

آهن جسم های آهن دار مانند سولفور آهن Fes2 در كوره به اكسید آهن و So3 تجزیه می شوند. اگر AO3 با Cao، Mgo, k2o, Na2o تركیب سولفات بدهد. مانند سولفات ها كار می كند.

اكسید آهن در آجر كار گداز آور را می كند. از این رو در آجرهای نسوز اكسید آهن باید خیلی كم باشد و از یك در صد وزن خاك نسوز بیشتر نشود. اگر Fe2o3 در خاك به 5% وزن آن برسد، رنگ آجر سرخ می شود و درجه آب شدن آن پایین می آید. این جور خاك در ساختن تنپوشه ممتاز كه نم نمی كشد و آب پس نمی دهد مصرف می شود. در گرمای كم كوره، آجر نیم پز می شود و آهن آن Feo می گردد كه رنگش كبود چرك است.

رستنی ها : گیاه ریشه و رستنیهای دیگر مانده در خشت، در كوره می شوند و جایشان در آجر خالی می ماند و آجر پوك می شود. برای ساختن آجر پوك و سنگ، به گل خاك اره می زنند، خاك اره در كوره می سوزد و جایش خالی  می ماند و آجر پوك و سبك می گردد. آجر پوك به وزن تا 1/4t/m3 ساخته      می شود و برای گرما بندی و صدا بندی به مصرف می رسد.

دانسته شده كه، در آغاز تمدن مردم در گروههای كوچك در غارها می زیستند با زیاد شدن شمار مردم گروهها،چون برای زیستن شان در غارها جا نبود، زیر زمین، غار كندند و در آنجا می زیستند. در جاهای نمناك و بارشی كه زمین نم می كشد و غارهای كنده شده فرو می ریختند. روی تپه ها و بلندیها برای خود زیستگاه می ساختند.

كندوگل : آریاییها كه از جای سرد به ایران زمین آمده بودند، به روش سنتی خود زمین را می كندند و زیر زمین زندگی می كردند و به زیستگاه خود گند       می گفتند مانند سمركند (سمرقند)تاشكند، خودكند (خوقند)، قصر كند (قصر قند ) و جز اینها.

با گذشتن زمان،‌در پاره ای از گویشهای ایرانی «دال » كند افتاده و «كن» مانده مانند كن نزدیك تهران و در ایرانشهر، بروسكن در خراسان و كنان در اردبیل در گویشهای دیگر، «نون» كنده افتاده و «كد» مانده مانند كدخدا، كدبانو (مس = بزرگ + كد) كه مسجد شده. كده، كوچك شده كد است كه پسوند واژه های زیادی است مانند آتشكده، دانشكده، میكده، مزداكده، و جزاینها.

به كده،‌كته هم گفته می شود مانند كته زغال، كته هیزم كه جای زیر و پایین است. كوچك شده «كن » كنه است كه جمع آن كنات یا قنات است، به كنه خنه هم می گویند كه در خراسان به خانه گفته می شود كندك، خندق شده و كندو به جای انبار كردن دانه ها گفته می شود. كندوان نام چند جا در ایران است. به لانه زنبور عسل هم كندو گویند.

در زمین های نمناك و آبدار كه كندن زمین و زیستن در زیرزمین دشوار است، همچنین برای ایمن بودن از یورش دشمنان، روی تپه ها (كله تپه ها)جای زندگی می ساختند كه جاهای زیادی با پیشوند و پسوند «گل» به جا مانده است مانند شش كلان در تبریز، هفت گل در خوزستان، سیاه كل در گیلان،كلان در تهران، بروجرد، آهر،قزوین، نهاوند، سروان، وجاهای دیگر، كلادر در مازندران مانند كیا كلا، رستم كلا،‌امیر كلاو جاهای دیگر.

كلات (كل + ات) مانند كلات نادری دره گز،كلات در بجنورد، مهاباد، چابهار و جاهای دیگر، كلاك به كل كوچك گفته می شود مانند كلاك نزدیك تهران كلاك در ساری، رشت، ایرانشهر و جاهای دیگر. به كل كوچك كلك هم گفته می شود مانند كلك سفید در تهران، كلك شهداد در چابهار، كلك سری در ایرانشهر و جاهای دیگر.

كل،به آدم بزرگ و سر و سرور هم گفته می شود مانند كل اسفندیار (كلو اسفندیار ) كل احمد، كل محمد و جز اینها، كل، كوتاه شده «كربلائی » نیست زیرا، كلانتر به بزرگتر می گویند، نه به «كربلایی تر »

در زمان صفویان، بهشهر مازندران (اشرف پیش و «خركوران » پیشتر) كاخی در میان باغ به سبك فرنگ ساخته شد كه آن را «كلا فرنگی » نامند.

سعدی در گلستان نوشته است « كلا كوشه دهقان به آفتاب رسید » كه در آن كلا = ساختمان، كوشه = كوشك = كاخ (كیوسك در زبانهای فرنگی همریشه با كوشك فارسی ست)، دهقان = دهگان = مالك ده یا فئودال است. پس كلا كوشه دهقان یعنی ساختمان كوشك مانند مالك ده. قلعه عربی شده «كله » و قله عربی شده «كله » است.

روشن شده كه آریایی هایی كه از خاور دریای مازندران به ایران آمدند در آغاز، زیر زمین و كله تپه ها می زیستند.

پس از آن زمان، در دشتها كه سنگ یافت نمی شد، خانه ها را با گل ورزیده یا شفته خاكی می ساختند. خاك را دسته كرده میان آن را آخوره (آبخوره)        می كردند، و در آب می ریختند تا به خورد خاك برود و خاك خیس بخورد و گل شود : گل را ورز می دادند تا همه دانه های آن آب اندود شده گل چسبیده شود و با آن دیوار چینه ای می ساختند. واژه «وردن » باید از آن زمان به جا مانده باشد. روستاهایی كه با خانه های چینه ای ساخته می شدند با پیشوند «ورد» نامگذاری می شدند،مانند ورده (ورد +ده) نزدیك تهران ساوه و مهاباد. وردان در خوی،وردآورد در تهران و تویسركان و وردان در بوشه. ورین در اهر، آماده ورد (عماد ورد) در ری. واژه «واردان » كه در زبان ارمنی وارطان گفته  می شود همان است. در زبان سوئدی روزگار را «وارداداك » گویند.

دیواره های چینه ای شاغولی نبودند، هر چه بلندتر ساخته می شدند، كفلتی شان كمتر می شد. برای آنكه دیوار شاغولی و با كلفتی كمتر ساخته شود، دیوارها را با خشت (گل شكل گرفته) ساختند. روستاهایی كه با خشت ساخته می شدند. با پسوند« كرد یا گرد» (از ریشه كردن)، نامگذاری می گردیدند، مانند دارابگرد، خسروكرد و روگرد یا بروجرد (ور +رو+گرد یا بر +رو +گرد) و جاهای دیگر. گرد در زباد روسی و گراد زبانهای اروپایی، مانند «نیژنی نوگرد» در روسیه، « بلگراد » در یوگسلاوی  لنین گراد در روسیه و جاهای دیگر، با گرد همریشه اند. روستانشینان برای آرامش در برابر یورش دشمنان برج        می ساختند و هنگام خطر به درون برج پناه می بردند.چسبیده به دیوار برج، باور می ساختند تا بتوانند از درون بارو پای دیوارهای برج را ببینند.

به برج پیش ها «برگ»می گفتند  كه همام «بورگ» زبانهای اروپایی است مانند هامبورگ، ادین بورگ، ماكدبوگ و جاهای دیگر.

شفته خاكی :

استخوانبندی ماسه و نرمه سنگی بیست كه سنگدانه های آن با گل رس به همدیگر چسبیده باشند و گل رس، جاهای خالی استخوانبندی سنگی را پر كرده باشد.

هرچه داندانه بندی سنگدانه شفته ییوسته تر باشد و شفته بیشتر ورز داده شود كه همه دانه های آن خوب خیس بخورند، پس از خشك شده بیشتر می شود.

اگر چسبنده گل رسی شفته كم باشد، سنگدانه های آن (2 میكرون تا 10 میلیمتر) به همدیگر نمی چشبند و جاهای خالی استخوانبندی شفته با گل رس پر         نمی شود و هنگام مصرف كردن شفته مانند ماسه شسته وا می رود.

چنانچه حجم گل رس در شفته بیش از اندود كننده دانه های نرمه سنگ و ماسه و پر كننده جاهای خالی استخوانبندی ماسه و نرمه سنگی باشد به هنگام خشك شدن شفته جمع می شود و ترك می خورد.

باید پیش از ساختن شفته دانه بندی خاك آن آزمایش شود كه خاك رس در خاك شفته به اندازه ای باشد كه پس از گل شدن،تنها سنگدانه ها را اندود كند و آنها را به همدیگر بچسباند و جاهای خالی استخوانبندی سنگی را پر كند و نه بیشتر.

خشت :

استخوانبندی ماسه ای است كه، گل رس خشك شده دانه های ماسه را به همدیگر چسبانده و جاهای خالی استخوانبندی را پر كرده باشد. تاب فشاری خشت بستگی به دانه بندی خاك آن و روش ساختن خشت دارد، هر چه دانه بندی خاك خشت پیوسته تر باشد، و برای ساختن گل خشك آب بهینه مصرف گردد و به گل، با فشار شكل داده شود، تاب فشاری خشت خشك بیشتر       می گردد.

خاك رس در خاك باید به اندازه ای باشد كه گل آن تنها دور دانه های ماسه (2 میكرون تا 2 میلیمتر ) را اندود كرده و جاهای خالی استخوانبندی ماسه ای را پر كند و نه بیشتر. خاك رس زیادتر از این هنگام خشك شدن خشت جمع می شود. و خشت ترك می خورد. كم بودن خاك رس در خاك، به اندازه ای كه دور دانه های ماسه گل اندود نگردد و جاهای خالی ی استخوانبندی ماسه ای پر نشود،‌دانه های ماسه به همدیگر نمی چسبند و جاهای خالی میان آنها پر نمی شود و خشت دارای تاب فشاری زیاد نخواهد شد.

مركز تحقیقات ساختمان برای ساختن خشت آزمایش نوشته شده، در زیر را با مكعب های 5*5*5 سانتیمتر با خاك علی آباد جنوب تهران انجام داده است.

 از این آزمایش بر می آید كه به خشتی كه با خاك و ماسه دانه پیسوته با گل سفت با نم بهینه Optimum و زیر فشار ساخته شود، 10kp/cm2 برابر 100 t/m2 بار گذاشت

تا زمانی كه ساختمان گلس (چینه ای یا خشتی ) نم نكشد، خیس نخورد و خشك بماند می شود بر آن بار گذاشت. همین كه ساختمانهای گلی نم كشید و خیش شد دانه های نگ آن (2 میكرن تا 10 میلیمتر ) تر می شود و پولكهای خاك رس نازكتر از 2 میكرن آن آب می كند، گل می شوند و دور دانه های سنگ را گل اندود می كنند. سایش دانه های سنگ گل اندود شده به همدیگر از میان می رود، زیر بارگذاری یا زیر وزنشان دانه های گل اندود شده جابجا      می شوند و ساختمان گلی از شكل می افتد و خراب می گردد.

ساختن خانه های گلی، روش سنتی جاهای گرم و خشك است و در ایران زمین پیشینه هزاران ساله دارد. ساختمانهای بزرگ تاریخی مانند مسجد امیر چخماق در یزد با خشت ساخته شده اند. كسانی كه تا بیست سال پیش به مكه رفته اند، خانه های چند اشكوبه یی را كه با چینه ساخته شده بودند، در جده دیده اند.

باید خانه سازی روستایی، به روش سنتی با بهره گیری از دانش و فن امروزی با چینه و خشت و بام ضربی، از نو رواج یابد، زیرا ساختن آن ارزان و آسان است

آجر سفالی - برای ساختن آجر، بیشتر گل می سازند، با گل خشت می زنند

گل ساختن : خاك آجر را آبخوره می كنند و در آن آب می ریزند. و گل      می سازند، گل را می خوابانند تا كم كم آب به خورد خاك رفته دانه های خاك آب اندود شوند و خاك به حال خمیر در آید. در كارخانه های آجر پزی، خاك را گرد می كنند به خاك گرد شده آب می افزایند و آن را با ماشین هم می زنند تا به حل خمیر در آید و گل شود و به گل شكل می دهند.

در روش خشت زنی خشك روی خاك گرد شده 8% وزن خاك آب می پاشند و آن را هم می زنند تا دانه های آن نمناك شوند خاك نمناك شده را زیر فشار زیاد پرس می كنند تا به شكل خشت درآیند. در چنین خشتی آب آزاد نیست و خشت نیاز به خشك كردن ندارد. از سال 1356 در غرچك ورامنی (جنوب خاوری تهران) یك كارخانه آجر پزی بزرگ به این روش به كار افتاده است.

خشت مالی : خشت مال قالب چوبی خشت را روی زمین صاف می گذارند، گل را در آن گذاشته با انگشتانش به آن فشار می آود تا قالب پر شود و گل شكل بگیرد روی خشت را با كف دست می مالد تا تخت شود.پس از مالیدن خشت، قالب را بر می دارد و آن را برای مالیدن خشت دیگر پاك می كند و پهلوی خشت مالیده جا می گذارد. خشتی كه با دست مالیده شود پوك است و تاب زیاد ندارد. از این گذشته خشت مالی با دست كند. پیش می رود و گران است.

در كارخانه های آجر پزی نخست با ماشین های فشاری خشت زده می شد در این جور ماشین ها گل در لوله فولادی ای كه یك مارپیچ فولادی در آن         می چرخید به پیش رانده می شد. جلوی دهانه لوله،‌قالب خشت سورا شده بود كه از توی آن فیتیله گل شكل گرفته به بیرون رانده شده به اندازه خشت بریده می شد. خشت های بریده شده را به خشت خشك كنی می بردند. با این جور ماشین ها تا ساعتی 6000 خشت می زدند.

خشتهایی كه با ماشین های فشاری زده می شدند. كم و بیش در آنها هوا به جا می ماند كه پس از پختن آج ران پوك و كم تاب می شد. كارشناسان، از آغاز شده ییستم میلادی تلاش كرده اند ماشینی بسازند كه بشود با آن خشت هایی بزنند كه در آنها هوا نماند.پیامد كوشش آنها ساختن ماشین خشت زنی مكنده بود. در این جور ماشین ها، مارپیچ های پیش راندن گل، درون جلد فولادی كار گذاشته شده اند. هوای درون جل فولادی مكیده می شود تا در گل خشت به جا مانده فتیله گل بی هوا از دهانه ماشین بیرون آید. با كم شدن هوا در گل خشت حالت خمیری آن زیاد می شود.

عیب خشت گلی آن است كه برای ساختن گل خشت به خاك آن 15 تا 25% وزنش آب می زنند و آب خشت تر را در خشت خشك كن بخار می كنند. این كار گذاشته از آنكه هزینه دارد جای آب بخار شده در آجر خالی می ماند آجر پوك می شود و تاب آن كاهش می یابد. برای از میان بردن این عیب خشت گلی در روش نو خشت زنی خاك آجر را نمناك می كنند و با خاك نمناك زیر فشار زیاد خشت می زنند.

زمانی كه باید خاك نمناك زیر فشار بماند تا خشت با تاب خواسته شده زده شود. همه جا و در همه خاكها یك اندازه نیست و در هر جا باید از راه آزمایش به دست آید.

قیمت فایل فقط 22,100 تومان

خرید

برچسب ها : کارآموزی در کارخانه آجر یکتا , خشک کردن خشت , سنگ های ساختگی

نظرات کاربران در مورد این کالا
تا کنون هیچ نظری درباره این کالا ثبت نگردیده است.
ارسال نظر